[1965, słowa Mick Jagger]
Nie mam żadnej satysfakcji,
Nie mam żadnej satysfakcji.
Próbuję, próbuję i próbuję
I nic, i nic.

Kiedy jadę samochodem
I ten facet odzywa się w radiu,
I gada, i gada,
O bezużytecznych informacjach,
Które mają ożywić mi wyobraźnię

To nie mogę, nie, nie, nie.
Hej, hej, słuchajcie mnie.
Nie mam żadnej satysfakcji

Kiedy patrzę w telewizor
i pojawia się ten facet
Żeby powiedzieć, jak białe mają być moje koszule
To nie jest dla mnie gość, bo nie pali
Tych papierosów co ja.

I nic, i nic.
Kiedy podróżuję dookoła świata
I śpiewam, i chcę dorwać panienkę,
która mówi przyjdź za tydzień, chłopcze
Bo dzisiaj mam zły dzień,
To nic, to nic
Nie mam żadnej satysfakcji
Brak satysfakcji, brak satysfakcji, brak satysfakcji

tłum. wg Wojciecha Manna, Gazeta Wyborcza, 12-06-2002

Okładka z amerykańskiego magazynu muzycznego "Rolling Stone"
[24 listopada 1983]

Moim zamysłem nie jest odbrązawianie legendy rocka, ale pokazanie, choćby w niewielkim wycinku, pewnego zjawiska medialnego ostatnich czterdziestu lat, o zasięgu światowym. Subkultura i moda. Czy rzeczywiście jest to jedynie rozrywka?



Odpowiedzi niech sobie udzieli każdy czytający.


W "Encyklopedii Muzycznej PWM" (część biograficzna, tom: h, i, j, PWM Kraków 1993) na stronie 399 można przeczytać: "...Teksty Jaggera przyczyniły się do przełamania piosenkarskich schematów. Jego songi, operujące raczej konkretem i anegdotą niz metaforą, przynoszą obserwacje psychologiczne i obyczajowe, zwłaszcza w odniesieniu do kobiet (...), mówią o nieprzystosowaniu ("Satisfaction"), poczuciu zagrożenia..."


Podkreślenie w powyzszym cytacie konkretu i anegdoty jest moje, bo pragnę wskazać, jak należy rozumieć WSZELKIE wypowiedzi Micka Jaggera, jako autora większości tekstów The Rolling Stones, by nie tracić czasu na wynajdywaniu metafor.


Bartek Chaciński ("Przekrój", 18 lipca 2007) napisał bardzo ciekawy artykuł pt. "Alfabet The Rolling Stones". Przedstawię teraz cztery litery z tego alfabetu:



B jak "Brown Sugar"

W jednej, esencjonalnej dla Stonesów piosence kryło się więcej kontrowersji niż w całej polskiej rozrywce: niewolnictwo, sadomasochizm, seks międzyrasowy i międzypokoleniowy. Rzecz o tym, jak do Nowego Orleanu przybywa statek z czarnymi niewolnikami. A raczej – niewolnicami. I jak o północy biały, podstarzały i śliniący się właściciel okłada batem brązową skórę swojej pracownicy. Potem jeszcze refren: "Brown sugar how come you taste so good? / Brown sugar just like a young girl should", w którym dowiadujemy się, że dziewczyna jest młoda i "dobrze smakuje". Kobieciarza Jaggera zainspirowała oczywiście postać rzeczywista – seksowna ciemnoskóra wokalistka z chórku Ike’a Turnera. Oczywiście rzecz tłumaczono także jako strach Jaggera przed tym, że zostanie "niewolnikiem" brown sugar, odmiany heroiny. Ale na takich dwuznacznościach opiera się cały rock and roll.




C jak cudzołóstwo

"Angie, Angie, dokąd nas to zaprowadzi?" – słowa z najpiękniejszej ballady Stonesów wyglądają w kontekście reszty tekstów na niewinne i romantyczne. Ale jeśli spojrzeć na nią przez pryzmat intymnego życia członków grupy, niewinność pryśnie. Pierwsza teoria mówi o tym, że "Angie" to piosenka o Marianne Faithfull. A ta zostawiła męża dla Micka Jaggera, by potem mieć status zespołowej narzeczonej. Wersja druga – że chodziło o Angelę (zdrobniale Angie), żonę Davida Bowiego, z którą przyjaźnił się Jagger. Nie wiadomo jednak, kto tu kogo zdradzał, bo to Angela Bowie wyznała potem w telewizji, że pewnego ranka znalazła w łóżku nagiego męża właśnie z Jaggerem (co obaj dementowali). Ale nawet gdyby właściwa była trzecia wersja, według której to Keith Richards zatytułował piosenkę na cześć swojej córeczki Angie, rzecz pachnie cudzołóstwem na kilometr. Matka Angeli Anita Pallenberg była bowiem przed Keithem związana z Brianem Jonesem, a po Richardsie miała romans z Jaggerem. Aha, jest jeszcze wersja, że to o samej Anicie. Tak czy owak – cudzołóstwo. Nie nadążacie? W latach 60. oni sami nie nadążali.



U jak używki

Cały katalog. Piosenka "Dead Flowers" – o heroinie. "Sister Morphine" – o morfinie ("Sygnał karetki dźwięczy mi w uszach /Siostro morfino, jak długo leżę tutaj?"). "Can't You Hear Me Knocking" – o amfetaminie i kokainie. "Moonlight Mile" – o tej drugiej. "2000 Light Years From Home" referuje skutki zażycia halucynogenów. O "Brown Sugar" było już nieco wyżej. Wreszcie niewinny tytuł klasyka "Mother's Little Helper" ("Mały pomocnik mamusi") to rzecz o uzależnieniu od valium. – Nie mam problemów z narkotykami. Mam tylko problemy z policją – mawiał Keith Richards.



Z jak znaczenie

Czyli czas na uwagi końcowe. Co tu kryć, wielkimi poetami Stonesi nigdy nie byli, za to dobrze oddali klimat czasów i zaproponowali pewien rockowy wzorzec. Ale nie o wielką sztukę tu chodziło. Zacytujmy jeszcze jedną sztandarową piosenkę Stonesów, "It's Only Rock'N'Roll": "Wiem, że to tylko rock and roll, ale to właśnie lubię". Jak mówił Richards: – Możecie sobie mówić "art" na to, co robimy, nie ma sprawy. Ale dla mnie "Art" pozostanie po prostu zdrobnieniem od "Arthur".



Teraz, kiedy już wiadomo nieco więcej o ambitnym przekazie zespołu "wszechczasów", można wrócić do początku i uważniej przeczytać tekst piosenki "I Can't Get No Satisfaction"... czyli takie rozmyślania: co właściwie autor miał na myśli?



Do tego pytania powrócę jeszcze w części 2.


Na koniec, dla porównania oryginalny tekst piosenki "(I Can't Get No) Satisfaction":

I can't get no satisfaction, I can't get no satisfaction
'Cause I try and I try and I try and I try
I can't get no, I can't get no

When I'm drivin' in my car, and the man come on the radio
He's tellin' me more and more about some useless information
Supposed to fire my imagination

I can't get no. Oh, no, no, no. Hey, hey, hey
That's what I say
I can't get no satisfaction, I can't get no satisfaction
'Cause I try and I try and I try and I try
I can't get no, I can't get no

When I'm watchin' my TV and a man comes on and tell me
How white my shirts can be
But, he can't be a man 'cause he doesn't smoke
The same cigarettes as me

I can't get no. Oh, no, no, no. Hey, hey, hey
That's what I say
I can't get no satisfaction, I can't get no satisfaction
'Cause I try and I try and I try and I try
I can't get no, I can't get no

When I'm ridin' round the world, and I'm doin' this and I'm signin' that
And I'm tryin' to make some girl, who tells me
Baby, better come back maybe next week
'Cause you see I'm on a losing streak
I can't get no. Oh, no, no, no. Hey, hey, hey
That's what I say. I can't get no, I can't get no
I can't get no satisfaction, no satisfaction
No satisfaction, no satisfaction